تأثیر امواج میکروویو تابشی از تلفن های همراه بر آزادشدن جیوه از ترمیم آمالگام های دندانی

زمینه و هدف: جیوه سمی ترین عنصر غیر رادیواکتیو می باشد که تاکنون شناخته شده است. در حدود 50% آمالگام دندانی از جیوه تشکیل شده است. میدانهای الکترومغناطیسی می توانند موجب افزایش آزادشدن جیوه از دندانهای ترمیم شده با آمالگام گردند. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر امواج میکروویو تابشی از تلفن های همراه gsm بر روی میزان آزادشدن جیوه از ترمیم های آمالگام دندان انجام شد.   روش تحقیق: در این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهددار، غلظت جیوه ادرار 14 دانشجوی دختر 19-23 ساله قبل از ترمیم (سطح صفر) و روزهای 1 تا 4 پس از ترمیم سنجیده شد. تمام افراد مورد مطالعه از رژیم غذایی یکسانی برخوردار بودند. برای هر فرد، ترمیم دندانی روی 2 دندان مولر در یک سمت (سمت قرارگیری تلفن همراه) صورت گرفت که شامل یک ترمیم کلاس 1 و یک ترمیم کلاس 2 در شرایط حجم و سطح یکسان پرکردگی بود. تمامی دانشجویان شرکت کننده در این مطالعه قبل از ورود به مطالعه، از تلفن همراه استفاده نکرده بودند و دندان پرشده با آمالگام هم نداشتند. گروه آزمون شامل 7 دانشجوی دختر بود که طی روزهای 1-4 پس از ترمیم روزانه 15 دقیقه از یک دستگاه تلفن همراه nokia 3310 با sar=0.96 w/kg در وضعیت talk mode استفاده کردند. هفت دانشجوی دختر هم که از هر لحاظ به جز قرارگرفتن در معرض امواج الکترومغناطیسی تلفن همراه، با گروه آزمون تفاوتی نداشتند، به عنوان شاهد انتخاب شدند. نمونه های ادرار یک ساعت پس از اتمام مرحله مواجهه واقعی (تابش امواج میکروویو از تلفن همراه در حال مکالمه) یا مواجهه کاذب (بدون تابش امواج میکروویو در حالتی مشابه قبل) جمع آوری شدند. میزان جیوه نمونه ها با روش جذب اتمی بخار سرد اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری spss و آزمونهای t مستقل و anova در سطح معنی داری 05/0 α= مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها: سطح جیوه آزادشده از ترمیم های آمالگام پس از قرارگیری در معرض امواج میکروویو تابشی از تلفن همراه افزایش پیدا کرد. سطح متوسط غلظت جیوه اندازه گیری شده در نمونه های ادرار در گروه آزمون از سطح صفر تا 4 (روز قبل از ترمیم، روز اول، روز دوم، روز سوم و روز چهارم) به ترتیب 25/0 ± 43/2، 27/0 ± 71/2، 25/0 ± 79/3 ،27/0 ± 8/4 و 32/0 ± 5/4 میکروگرم در لیتر و در نمونه های ادرار گروه شاهد به ترتیب معادل 22/0 ± 07/2، 30/0 ± 34/2، 25/0 ± 51/2، 24/0 ± 66/2 و 32/0 ± 76/2 میکروگرم در لیتر محاسبه گردید. تفاوت سطح جیوه در گروههای آزمون و شاهد در روزهای صفر و روز اول پس از ترمیم از نظر آماری معنی دار نبود؛ در حالی که این تفاوت در روزهای دوم (01/0 p< )، سوم (001/0 p< ) و چهارم (001/0 p< ) پس از ترمیم معنی دار بود.   نتیجه گیری: ارتباط معنی داری بین استفاده از تلفن های همراه و آزادشدن جیوه آمالگام دندان در ادرار وجود دارد. این یافته ها گزارشهای اولیه ای را که نشان دهنده افزایش رهاشدن جیوه از آمالگام به واسطه جوشکاری در زیر آب بود، تائید می نمایند.